Opsiyon ticareti, yatırımcıların hem yükselen hem de düşen piyasa koşullarında pozisyon almasına olanak tanıyan esnek bir türev araçtır. Gerek Türkiye sermaye piyasalarında, gerekse dünya genelinde gelişmiş borsalarda, yatırımcılar risk yönetimi ve kâr potansiyelini optimize etmek için farklı stratejiler kullanır.

Bu yazıda, küresel ve yerel yatırımcılar tarafından sıklıkla tercih edilen beş temel opsiyon ticareti stratejisi incelenmekte ve her birinin avantajları, sınırlamaları ve kullanım alanları detaylandırılmaktadır.

İçerik

• Kapsanan Alım (Covered Call) Stratejisi
• Koruyucu Satım (Protective Put) Stratejisi
• Uzun Alım (Long Call) Stratejisi
• Uzun Satım (Long Put) Stratejisi
• Boğa Alım Spread (Bull Call Spread) Stratejisi

1. Kapsanan Alım (Covered Call) Stratejisi

Bu stratejide, yatırımcı portföyünde zaten sahip olduğu bir hisse senedi üzerine aynı varlık için bir alım opsiyonu yazar(satar). Amaç, sahip olunan varlıktan düzenli gelir elde etmektir. Öne Çıkan Özellikler:

• Temel Varlık Sahipliği: Stratejinin uygulanması için ilgili varlığa sahip olmak şarttır.
• Prim Geliri: Alım opsiyonu satılarak ek getiri sağlanabilir.
• Sınırlı Getiri: Maksimum kazanç, kullanım fiyatı + alınan primle sınırlıdır.
• Nötr ya da Hafif Boğa Piyasasında Etkili: Hisse fiyatı çok yükselmeden prim kazanmak isteyenler için uygundur.
• Varlık Satışı Riski: Hisse fiyatı kullanım fiyatını aşarsa, varlığı o fiyattan satmak zorunda kalabilirsiniz.

2. Koruyucu Satım (Protective Put) Stratejisi

Yatırımcılar, sahip oldukları bir varlık için aşağı yönlü riskleri sınırlamak amacıyla satım (put) opsiyonu satın alır. Bu, sigorta görevi gören koruyucu bir yöntemdir. Öne Çıkan Özellikler:

• Zarar Sınırlaması: Varlık fiyatı düşerse opsiyon sayesinde zarar minimize edilir.
• Maliyet Unsuru: Opsiyonun primi, yatırımcının maliyetini artırabilir.
• Esnek Çıkış Seçenekleri: Opsiyonu vadesinden önce satabilir ya da kullanabilirsiniz.
• Boğa Beklentisi ile Uyumlu: Fiyatların artmasını bekleyen ama riskten kaçınan yatırımcılar için idealdir.

3. Uzun Alım (Long Call) Stratejisi

Yatırımcı, bir varlığın fiyatının artacağına inanıyorsa, alım (call) opsiyonu satın alarak potansiyel yükselişten faydalanmayı hedefler. Öne Çıkan Özellikler:

• Kaldıraç Etkisi: Az sermaye ile yüksek kazanç potansiyeli.
• Sınırlı Risk: En fazla kaybedilecek miktar, ödenen primle sınırlıdır.
• Yüksek Getiri Potansiyeli: Varlık fiyatı kullanım fiyatının üzerine çıktığında kazanç hızla artar.
• Zamana Duyarlılık: Opsiyonlar zamanla değer kaybeder, bu nedenle doğru zamanlama önemlidir.

4. Uzun Satım (Long Put) Stratejisi

Bu strateji, varlık fiyatlarının düşmesini bekleyen yatırımcılar için idealdir. Satım opsiyonu satın alınarak, değer kaybından kâr elde edilebilir. Öne Çıkan Özellikler:

• Düşüşten Kâr Etme İmkanı: Varlık fiyatı azaldıkça opsiyonun değeri artar.
• Risk Sınırı: Maksimum zarar, opsiyon için ödenen primle sınırlıdır.
• Portföy Koruması: Sahip olunan varlıklar için riskten korunma aracı olarak da kullanılabilir.
• Zamanlama Kriteri: Vade sonuna kadar beklenen düşüş gerçekleşmezse opsiyon değersiz olabilir.

5. Boğa Alım Spread (Bull Call Spread) Stratejisi

Bu yapılandırılmış stratejide yatırımcı, daha düşük kullanım fiyatlı bir call opsiyonu satın alır ve daha yüksek kullanım fiyatlı bir call opsiyonu satar. Amaç, yükseliş beklentisini sınırlı riskle değerlendirmektir. Öne Çıkan Özellikler:

• Düşük Maliyet: Satılan opsiyon, satın alınan opsiyonun maliyetini kısmen karşılar.
• Sınırlı Risk – Sınırlı Kâr: Hem potansiyel kayıp hem kazanç önceden bellidir.
• Hafif Yükseliş Beklentisi İçin İdeal: Piyasanın ılımlı şekilde yükseleceğine inananlar için uygundur.
• Kritik Seviye Seçimi: Uygun kullanım fiyatlarının seçilmesi başarıyı etkiler.

Sonuç: Strateji Seçiminde Risk Yönetimi Şart

Türkiye ve dünya genelinde opsiyon piyasaları, giderek daha fazla yatırımcının ilgisini çekmektedir. Ancak, her strateji farklı piyasa koşullarına ve yatırımcı profilinize göre avantaj veya dezavantaj sunabilir.

Opsiyonlar yüksek getiri fırsatları sunarken, yanlış zamanlama veya strateji seçimi ciddi kayıplara yol açabilir. Bu nedenle:

1. Piyasa analizini doğru yapın
2. Stratejinizi iyi anlayın
3. Risk yönetimini ihmal etmeyin

Sık Sorulan Sorular (SSS)

1. Türkiye’de opsiyon ticareti yapılabilir mi?
Evet, Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası (VİOP) üzerinden opsiyon işlemleri gerçekleştirilebilir.

2. Yeni başlayanlar hangi stratejiyle başlamalı?
"Koruyucu Satım" veya "Uzun Alım" stratejileri, sınırlı riskle öğrenme imkanı sunduğu için daha uygundur.

3. Opsiyonlarda vade sona erdiğinde ne olur?
Eğer opsiyon kullanılmazsa değersiz hale gelir. Vade sonunda kârdaysa, kullanım hakkı devreye girer.

4. Opsiyonlar ne kadar risklidir?
Risk düzeyi, seçilen stratejiye bağlıdır. Bazı stratejiler sınırlı risk taşırken, bazıları sınırsız zarar potansiyeli barındırabilir.