Borsa İstanbul'da halka arz furyası son hızıyla devam ediyor. SPK, her perşembe yayımladığı SPK bülteninde Borsa İstanbul'da işlem görmesi için şirketlere onay veriyor. Sermaye Piyasası Kurulu neredeyse her hafta 1 ya da 2 şirketin halka arzına onay vererek halka arz furyasını devam ettiriyor. Halka arz olmak için şirketler ise başvurularına son hızlıyla devam ediyorlar. 2024 Halka Arz listesinde tamı tamına 91 şirket bulunuyor. 91 şirket halka arz olmak için SPK tarafından onay bekliyor. 

Halka Arz Nedir?

Halka arz belirli şartları karşılayan bir şirketin borsada hisselerini satarak işlem görmesi anlamına gelir. Şirket borsada halka yani yatırımcılara hisselerini satarak kaynak elde etmeyi amaçlar. Şirketin halka arz olmasının amaçlarından en önemlisi kredisiz ve faizsiz şekilde kaynak elde etmesidir. Bu işlem şirketin büyümesi ve ilerlemesi açısından önemli bir faaliyettir.

Halka arz olan şirketler hisselerini satarak elde ettikleri kaynakları nereye kullanacağını yatırımcılara açıklamak zorundadırlar. Halka arz olmadan önce yayımlanan izahnamede şirketin elde ettiği kaynakları nereye ve nasıl harcayacağını belirtmesi gerekir. Bu harcamalar yatırım amaçlı olabilirken şirketin var olan borçlarını ödemek amaçlı da olabilir. Fakat burada dikkat edilmesi gereken bir konu vardır. Eğer bir şirket sadece borçlarını ödemek için halka arz oluyor ise yatırımcılar bu şirketin halka arzına katılıp katılmayacaklarını iyi düşünmeleri gerekir. Şirketin borçlarını ödeyerek daha iyi hale gelip yatırımlarını artıracağı gibi bir ibare bulunuyor ise o halka arza katılınabilir. Fakat şirket sadece borçlarını hissedarlar ödetmek istiyor ise bu halka arzda düşünmek gerekir. 

Halka arz şirketler için önemli bir finansman kaynağı olurken yönetim biçiminde de önemli değişikliklere sebep olabilir. 

Halka Arz Süreci Nasıl Gerçekleşir?

Öncelikle şirket yönetim kurulu ile toplantı yaparak halka arz olmak istediğini belirlemesi ve bu konuda karar alması gerekir. Halka arz kararının alınmasının ardından şirketin hazırlıklara başlaması gerekir. Öncelikle şirket halka arz için gerekli yasal ve finansal hazırlıkları yapmış olması gerekir. Yasal ve finansal hazırlıkların ardından halka arz stratejisi belirlenir. 

Bu işlemlerin ardından şirket halka arza öncülük edecek aracı kurumu seçmesi gerekir. Şirket halka arz sürecini yönetecek güvenilir ve disiplinli çalışan bir aracı kurum ile anlaşmak zorundadır. Aracı kurumlar şirketin halka arz edilecek paylarının fiyatının belirlenmesinde ve satış süreçlerinin gerçekleşmesinde faaliyet gösterirler. 

Aracı kurum seçiminin ardından şirket ve aracı kurum izahname hazırlığına başlar. İzahname bir şirketin hisselerini satacağı kitleyi bilgilendirme belgesi olarak bilinir. İzahnamede kesinlikle doğru ve güvenilir bilgiler olması gerekir. Aksi taktirde halka arz sonrası şirket dava ya da ceza gibi durumlar ile karşılaşabilir. 

İzahnamenin ardından fiyat tespit raporunun hazırlanması gerekir. Fiyat tespit raporu piyasa koşulları ve şirketin finansal durumu göz önüne alınarak gerçekleştirilen bir faaliyettir. Hisse fiyatı belirlenirken makul bir fiyat seçmek çok önemlidir. Bu fiyat sayesinde halka arza katılacak yatırım sayısı artabilir ya da düşebilir. 

Fiyatın tespit edilmesinin ardından da artık şirketin paylarının birincil olarak borsa da satılması söz konusu olur. Belirlenen süre içerisinde (2-3 gün) paylar borsada satılarak talep toplama işlemi yapılır. Talep toplama işleminin gerçekleşmesinin ardından gerekli hesaplamamalar yapılarak katılımcı sayısı ve yatırımcılara dağıtılacak lot miktarı belirlenir. Katılımcıların hesaplarına belirlenen lot sayısının tanımlanmasının ardından halka arz edilen payların işlem görme tarihi paylaşılır ve süreç sonlanır.

Halka Arz Olma Şartları Nelerdir?

Halka arz olacak şirketin;

• En az 2 sene faaliyet göstermiş olması
• Uluslararası finansal raporlama standartlarına uygun olarak bağımsız denetimden geçmiş olması
• Piyasa değerinin en az 10 milyon TL olması
• Son iki yılda özkaynaklarının olumlu gerçekleşmesi
• Son yıllık bilançosunda net zararının %5'i aşmamış olması
• Gelecekte büyüme potansiyeline sahip olması
• Şirketlerin en az %25'inin halka arz edilmesi. (Şartlara göre değişebilir)
• Şirket yönetim kurulunun ve üst düzey yöneticilerinin sermaye piyasası mevzuatına uygun yetkinlikte olması
• Kurumsal yönetim ilkelerine uygun olması
• Hazırlanacak olan izahnamenin doğru, tam ve yanıltıcı olmaması.

Halka arz olacak şirket birçok avantajı elde ederken aynı zamanda düzenleyici otoritenin yani SPK ve Borsa İstanbul gibi kurumların kurallarına sıkı sıkıya uyması gerekir. 

2024 Halka Arz Olacak Şirketlerin Tam Listesi

1. Fiba Faktoring A.Ş.
2. Saat ve Saat San. ve Tic. A.Ş.
3. Akhan Un Fabrikası ve Tarım Ürünleri Gıda Sanayi Tic. A.Ş.
4. Orzaks İlaç ve Kimya San. Tic. A.Ş.
5. Eston Yapı A.Ş.
6. Polifarma İlaç San. ve Tic. A.Ş.
7. Empa Elektronik San. ve Tic. A.Ş.
8. Savur Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş.
9. Ata Turizm İşletmecilik Taşımacılık Madencilik Kuyumculuk San. ve Dış Ticaret A.Ş.
10. (binbin) Bin Ulaşım ve Akıllı Şehir Teknolojileri A.Ş.
11. Gentaş Kimya San. ve Tic. Pazarlama A.Ş.
12. Flo Mağazacılık ve Pazarlama A.Ş.
13. Seranit Granit Seramik San. ve Tic. A.Ş.
14. Enerjeo Kemaliye Enerji Üretim A.Ş.
15. Cem Zeytin A.Ş.
16. Allbatross Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş.
17. Kalyon Güneş Teknolojileri Üretim A.Ş.
18. Uçak Tekstil Turizm İthalat İhracat San. ve Tic. A.Ş.
19. Alcas Metal Sanayi A.Ş.
20. Bulls Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş.
21. Yeşil Global Enerji A.Ş.
22. Arf Bio Yenilenebilir Enerji Üretim A.Ş.
23. Üçay Mühendislik Enerji ve İklimlendirme Teknolojileri A.Ş.
24. Golda Gıda San. ve Tic. A.Ş.
25. Formül Plastik ve Metal Sanayi A.Ş.
26. Kırlıoğlu Kimya San. ve Tic. A.Ş.
27. Ecogreen Enerji Holding A.Ş.
28. Özata Denizcilik San. ve Tic. A.Ş.
29. Armada Gıda Ticaret Sanayi A.Ş.
30. Vişne Madencilik Üretim San. ve Tic. A.Ş.
31. Soybaş Demir Çelik San. ve Tic. A.Ş.
32. Acacia Maden İşletmeleri A.Ş.
33. Çağdaş Cam San. ve Tic. A.Ş.
34. Akfen İnşaat Turizm ve Ticaret A.Ş.
35. Enda Enerji Holding A.Ş.
36. Mopaş Marketçilik Gıda San. ve Tic. A.Ş.
37. Gdz Elektrik Dağıtım A.Ş.
38. Gülermak Ağır Sanayi İnşaat ve Taahhüt A.Ş.
39. Çimko Çimento ve Beton San. Tic. A.Ş.
40. Hayri Ögelman Madencilik A.Ş.
41. Egeyapı Avrupa Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş.
42. Zorlu Yenilenebilir Enerji A.Ş.
43. Ferbis Tarım Tic. ve San. A.Ş.
44. Teknik Yapı Teknik Yapılar San. ve Tic. A.Ş.
45. Meysu Gıda San. ve Tic. A.Ş.
46. Ahlatcı Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
47. Alnus Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
48. Destek Finans Faktoring A.Ş.
49. Birleşim Yeşil Enerji A.Ş.
50. Uras Kimya San. ve Tic. A.Ş.
51. (Intercity) Ekim Turizm Tic. ve San. A.Ş.
52. Dünya Varlık Yönetim A.Ş.
53. Batıliman Liman İşletmeleri A.Ş.
54. Zen Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş.
55. GFS Holding A.Ş.
56. Narlı Feribot İşletmeciliği A.Ş.
57. (enterprise) Yes Oto Kiralama ve Turizm Yatırımları A.Ş.
58. Arkopa Ahşap Panel Sanayi A.Ş.
59. Multinet Kurumsal Hizmetler A.Ş.
60. Sümer Varlık Yönetim A.Ş.
61. Mega Teks Tekstil Ürünleri İmalat San. ve Tic. A.Ş.
62. Uslu Çsm Demir Çelik A.Ş.
63. Durukan Şekerleme San. ve Tic. A.Ş.
64. (Penti) Penca Tekstil Çorap San. ve Tic. A.Ş.
65. Büyük Hekimoğulları Gıda San. ve Tic. A.Ş.
66. Gama Recycle Sürdürülebilir Teknolojiler A.Ş.
67. Akçelik Demir Çelik San. ve Tic. A.Ş.
68. Techmine Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş.
69. Tavuk Dünyası Gıda San. ve Tic. A.Ş.
70. Kızılay İçecek San. ve Tic. A.Ş.
71. (Global Tower) Kule Hizmet ve İşletmecilik A.Ş.
72. Cosmer Kimya San. ve Tic. A.Ş.
73. Smm Tekstil A.Ş.
74. Hdm Çelik Boru San. ve Tic. A.Ş.
75. Çavuşoğlu Demir Çelik Geri Dönüşüm San. Tic. A.Ş.
76. Tezkim Tarımsal Kimya San. ve Tic. A.Ş.
77. Kaymet Metal İmalat San. ve Tic. A.Ş.
78. Netcad Yazılım A.Ş.
79. Mikro Yazılımevi Yazılım Hizmetleri Bilgisayar San. ve Tic. A.Ş.
80. OutMedya İletişim A.Ş.
81. IBS Isıtma Soğutma Havalandırma Taahhüt San. ve Tic. A.Ş.
82. Güllük Mandalya Turizm Liman İşletmeleri A.Ş.
83. Sümer Faktoring A.Ş.
84. Omega Elektrik Pano A.Ş.
85. (n11) Doğuş Planet Elektronik Ticaret ve Bilişim Hizmetleri A.Ş.
86. Marbaş Menkul Değerler A.Ş.
87. Koray Holding A.Ş.
88. Biteks İplik San. ve Tic. A.Ş.
89. Balsu Gıda San. ve Tic. A.Ş.
90. Efeler Çiftliği Tarım ve Hayvancılık A.Ş.
91. Rönesans Enerji Üretim ve Ticaret A.Ş.

Listede görüldüğü üzere 91 şirket 2024 yılında halka arz olmak için bekliyor durumda. Ayrıca 2024 yılında halka arz başvurusu yapan şirketlerin sayısı her geçen gün artış göstermekte. 

Şirketlerin güçlerine güç katmalarını sağlayan halka arz işleminde hem yatırımcılar hem de şirket avantajlar sağlamaktadır. Fakat yatırımcılar halka arzlara katılmadan önce yani halka arz olacak şirkete ortak olmadan önce dikkat edilmesi gereken çok önemli kriterler vardır. Halka arzlar yatırımcılara cazip fırsatlar sunarken risklerde içerebilir.

Bir halka arza katılacak yatırımcı halka arza katılmadan önce şirketin mali tablolarını incelemesi gerekir. Mali tabloları incelerken en önemli kalemler olan satışlara, net kara, favök durumuna, net borçlara bakması gerekir. Şirketin izahnamesindeki gelecek planlarını okuyarak karlılık ve büyüme potansiyeli hakkında fikir sahibi olması gerekir. Şirketin halka arzdan elde edeceği kaynağı nereye harcayacağını bilmesi gerekir. Eğer şirket elde edeceği kaynağı yatırımlara harcıyorsa ve gelecekte de büyüme potansiyeli bulunuyorsa bu halka arza katılınabilir. 

Ayrıca şirketin iş modeli ve sektörüne de dikkat edilmesi gerekir. Şirketin bulunduğu sektördeki konumu ve bu sektörün gelecekteki konumu da önemli bir kriterdir. Ayrıca sektörde bulunan diğer şirketleri yani rakipleri de incelemek faydalı olacaktır. 

Şirketin halka arz fiyatına dikkat edilmelidir. Şirket eğer değerinden fazla bir fiyata satılıyorsa burada bir kötü niyet olabilir. Satıştaki iskonto oranı bilinmeli ve fiyat tespit raporu okunmalıdır. Ayrıca izahnamedeki incelemelere yönetim kadrosundaki insanların incelenmesi de eklenmelidir. Yönetim kadrosunda kimler var ve bu kişilerin özgeçmişleri nasıl diye bir araştırma yapılmalıdır. 

Günümüz halka arzlarına kesin kazanç gözüyle bakılması nedeniyle bu tür araştırmalar yapılmamaktadır. Fakat bir şirkete ortak olurken bu araştırmaların yapılması elzemdir.